Prokaryota

Esquema de conchuntos a on que se i resumen os tres grans dominios d'os sers vivos, estando Archaea (morato) y Eubacteria (amariello) os que se gosa considerar procariotas, en contraposición con Eukaryota (marrón).

Procariota[1] (cientificament, en latín, Prokaryota, termino que dimana d'o griego «πρό», pro, «d'antes que», y «κάρυον», kárion, «nuclio» u «centro») ye una denominación que s'emplega en biolochía ta referir-se a toz os organismos vivos que no tienen nuclio celular u garra altro organulo deseparato por membranas, estando en este uso un termin que no implica que toz ixes sers vivos haigan de tener necesariament relación filochenetica (d'estar emparentatos evolutivament) d'entre ellos. Os organismos procariotas son os que son composatos de celulas procariotas.

Anque lo termino fue creyato en os primers anyos d'acceso en a microscopía ta fer una destinción d'entre estes y os organismos que sí que teneban nuclio, que prenioron o nombre d'eucariotas, y ya s'ha puesto demostrar de fa cualques decadas que os grans grupos d'organismos sin nuclio no tienen mes relación d'entre ellos que con os eucariotas, o termino procariota troba encara muito uso en a bibliografía mes que mes per a suya utilidat en fendo-se contraposición con o termino eucariota, que sí que ye filocheneticament preciso.

  1. (an) Diccionario ortografico de l'aragonés (Seguntes la Propuesta Ortografica de l'EFA). Versión preliminar. Estudio de Filología Aragonesa. ISSN 1988-8139. Octubre de 2022.