Chromosom Y

Idiogram ludzkiego chromosomu Y

Chromosom Y – jeden z chromosomów płciowych u większości ssaków.

Obecność chromosomu Y wraz z chromosomem X w jądrze komórki determinuje u człowieka płeć męską. Jest to spowodowane obecnością genu SRY na chromosomie Y.

U człowieka chromosom Y składa się z 58 milionów par zasad (58 Mbp) i zawiera 78 genów, co odpowiada około 0,38% całkowitej ilości DNA w ludzkiej komórce. Większość sekwencji ludzkiego chromosomu Y jest specyficzna dla mężczyzn, i tylko niewielkie fragmenty (tzw. region pseudoautosomalny, ok. 3 Mbp) ulegają rekombinacji z homologicznymi fragmentami na chromosomie X. U ludzi chromosom Y oprócz tego, że zawiera gen warunkujący płeć wpływa też na rozwój mózgu[1].

Istnienie i rola chromosomu Y zostały opisane przez Nettie Stevens w 1905 roku[2].

  1. Eleni Kopsida i inni, The Role of the Y Chromosome in Brain Function, „The Open Neuroendocrinology Journal”, 2 (1), 2009, s. 20–30, DOI10.2174/1876528900902010020, PMID20396406, PMCIDPMC2854822 [dostęp 2023-12-08] (ang.).
  2. Nettie Stevens. [dostęp 2013-12-18]. (ang.).