Per Albin Hansson

Per Albin Hansson
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 października 1885
Kulladal

Data i miejsce śmierci

6 października 1946
Sztokholm

Premier Szwecji
Okres

od 24 września 1932
do 19 czerwca 1936

Poprzednik

Felix Hamrin

Następca

Axel Pehrsson-Bramstorp

Premier Szwecji
Okres

od 28 września 1936
do 6 października 1946

Poprzednik

Axel Pehrsson-Bramstorp

Następca

Tage Erlander

podpis

Per Albin Hansson (ur. 28 października 1885 w Kulladal (obecnie dzielnica Malmö), zm. 6 października 1946 w Sztokholmie) – szwedzki polityk, działacz Szwedzkiej Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej, w młodości dziennikarz.

Był synem murarza[1]. W latach 1917–1924 zajmował stanowisko redaktora naczelnego dziennika „Social-Demokraten”. W 1918 po raz pierwszy został wybrany deputowanym do Riksdagu, którym pozostał już do śmierci. Od 1925 do końca życia pełnił funkcję przewodniczącego Szwedzkiej Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej. Był ministrem wojny (1920), a później obrony (1920, 1921–1923, 1924–1926)[2]. Od 24 września 1932 do 19 czerwca 1936 oraz od 28 września 1936 do śmierci sprawował urząd premiera Szwecji.

Jako premier prowadził politykę interwencjonizmu i wdrażał reformy o charakterze społecznym. Nie przyjął niemieckiej propozycji o zawarciu paktu o nieagresji (maj 1935)[1].

W 1941 roku odrzucił propozycję prawicowych polityków z 1938 roku, by poszerzyć ustawę zasadniczą Królestwa Szwecji o prawa człowieka[3].

Głównym zadaniem jego trzeciego rządu stało się utrzymanie niezawisłości i neutralności Szwecji przez niedopuszczenie do czynnego zaangażowania się kraju w działania wojenne[4]. Jednym z najważniejszych wyzwań był Midsommarkrisen, czterodniowy kryzys polityczny w dniach 22–25 czerwca 1941, spowodowany niemieckim żądaniem umożliwienia przejazdu tranzytowego przez terytorium Szwecji od granicy z Norwegią do granicy z Finlandią w pełni uzbrojonej niemieckiej dywizji piechoty przy wykorzystaniu szwedzkiego taboru kolejowego[4].

Jego imieniem (Per Albin-linjen) nazywano potocznie Linię Skanii(inne języki), 500-kilometrową linię fortyfikacji zbudowaną w czasie II wojny światowej w południowym Götalandzie od Båstad przez Skanię do środkowego Blekinge[5].

  1. a b S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 167.
  2. W 1920 ministerstwo wojny przekształcono w ministerstwo obrony.
  3. Wojciech Chudoba, Higieniści. Z dziejów eugeniki, Wydanie II, Wołowiec, s. 243, ISBN 978-83-7536-898-7, OCLC 910337430.
  4. a b Johansson 1995 ↓, s. 40.
  5. Högberg 2000 ↓, s. 124–125.