Rewolucja neolityczna – proces przechodzenia ludzkości od łowiectwa-zbieractwa i koczownictwa do produkcji żywności, czyli rolnictwa i hodowli, oraz do osiadłego trybu życia, trwający w naszym kręgu cywilizacyjnym w latach ok. 10 000 – 4000 p.n.e.[1] Rewolucja neolityczna rozpoczęła się na obszarze tzw. Żyznego Półksiężyca na Bliskim Wschodzie, gdzie występowali dzicy przodkowie wielu współczesnych roślin uprawnych i zwierząt hodowlanych. Nowe umiejętności rozprzestrzeniły się na zachód, południe i wschód – do Europy, Afryki i Azji Południowej. W kilku innych miejscach globu (Azja Wschodnia, niektóre rejony Ameryki, Nowa Gwinea) rolnictwo, a niekiedy i hodowla zwierząt, rozwinęły się niezależnie[2] .
Na Bliskim Wschodzie, początek tego procesu zbiegł się w czasie z nastaniem neolitu, zwanego epoką kamienia gładzonego[1]. Nowe efektywne sposoby pozyskiwania żywności spowodowały znaczny wzrost jej ilości dostępnej dla człowieka, a przez to ogromny wzrost zaludnienia i dały możliwość wyspecjalizowania się części populacji w zajęciach nie związanych z bezpośrednim zapewnieniem przetrwania[1]. Zmiany te doprowadziły do wykształcenia się cywilizacji.