Back Lärche ALS أرزية Arabic ارزيه ARZ Mickekwatikw ATJ Qara şam Azerbaijani آوروپا قارا شامی AZB Ҡарағас Bashkir Лістоўніца Byelorussian Лістоўніца BE-X-OLD Лиственица Bulgarian

Modrzew

Modrzew
Ilustracja
Modrzew europejski
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Podrodzina

modrzewiowe (Laricoideae)

Rodzaj

modrzew

Nazwa systematyczna
Larix Mill.
Gard. Dict. Abr. ed. 4. 28 Jan 1754
Typ nomenklatoryczny

Larix decidua Mill.[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Modrzew europejski w Alpach
Liście na krótkopędzie modrzewia europejskiego
Szyszka modrzewia japońskiego

Modrzew (Larix Mill.) – rodzaj drzew z rodziny sosnowatych. Obejmuje 10[5][6][7], w niektórych ujęciach kilkanaście gatunków[8]. Występują one na obszarach umiarkowanych i chłodnych półkuli północnej. W strefie umiarkowanej zasiedlają obszary górskie, w strefie chłodnej rosną w lasach borealnych i lasotundrze, będąc najdalej na północ sięgającymi drzewami[9]. W Polsce występuje modrzew europejski typowy L. decidua subsp. decidua rosnący w Tatrach, gdzie sięga do górnej granicy lasu, oraz modrzew europejski polski L. decidua subsp. polonica rosnący w środkowej i południowo-wschodniej części kraju[9][10]. Poza gatunkami rodzimymi do polskich lasów introdukowane zostały: modrzew japoński L. kaempferi i modrzew eurojapoński L. × marschlinsii[11]. Na rozległych obszarach modrzewie są podstawowymi drzewami leśnymi[9].

Drewno modrzewi (pochodzące od różnych gatunków ma zbliżone właściwości) jest cenionym surowcem o długiej tradycji zastosowań – jest ciężkie, twarde, ale łatwo łupliwe. Po wysuszeniu jest łatwe w obróbce, daje się też łatwo toczyć i polerować. Trwałe jest w podobnym stopniu jak dębowe. W kontakcie z wodą ulega petryfikacji[12]. Od Starożytności uznawane było za idealne do budowy mostów, budowli wodnych, umacniania podmokłych gruntów, stosowane było do budowy rozmaitych budynków, łodzi i okrętów, mebli, skrzyń i beczek, podkładów kolejowych, kopalniaków, słupów telegraficznych, instrumentów muzycznych, boazerii, ogrodzeń i bram[12][6]. Z żywic modrzewia europejskiego wytwarzano terpentynę wenecką, kora używana była do garbowania skór[6]. Ze względu na walory drewna, ale też małe wymagania i szybki wzrost drzewa te są popularnie uprawiane. Dobrze rosną także na terenach zanieczyszczonych i miejskich, mogą być przycinane i formowane w żywopłoty[13].

  1. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie ruggiero
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie apweb
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie christenhusz2011
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
  5. ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie powo
    BŁĄD PRZYPISÓW
  6. ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 505, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. ↑ William H. Parker: Larix Miller. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-11-30].
  8. ↑ Larix Miller. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2020-11-30].
  9. ↑ a b c Adam Boratyński: Systematyka i geograficzne rozmieszczenie. W: Modrzewie Larix Mill.. Stefan Białobok (red.). Warszawa, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 63-108.
  10. ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland - a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002, s. 99. ISBN 83-85444-83-1.
  11. ↑ Henryk Chylarecki: Modrzewie w Polsce. Warszawa: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2000, s. 55-56. ISBN 83-8816321-3.
  12. ↑ a b Janusz Surmiński: Właściwości techniczne i możliwości użytkowania drewna modrzewia. W: Modrzewie Larix Mill.. Stefan Białobok (red.). Warszawa, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 563-576.
  13. ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 532-533. ISBN 83-214-1305-6.