Wyraz

Wyraz – wieloznaczny termin językoznawczy; jest to wspólna nazwa (hiperonim) kilku powiązanych pojęć o różnych znaczeniach[1].

Wyrazem bywa pewna wyróżniona fonetycznie, czy też graficznie, część wypowiedzi, składająca się z jednego lub więcej morfemów.

„Wyraz” nie jest tworem w pełni obiektywnym i co jest wyrazem, a co nim nie jest, zależy w sporym stopniu od tradycji językoznawczej danego języka. W językach analitycznych „wyraz” to to samo co „słowo”, w językach fleksyjnych pojęcie wyrazu wydaje się mniej jasne – wyrazem jest morfem bazowy z dołączonymi do niego aktualnie użytymi morfemami odmiany. W praktyce przyjmuje się kryterium graficzne: w ramach tekstu pisanego (zapisanego w alfabetach zachodnich: greckim, łacińskim, cyrylickim, ormiańskim, gruzińskim, a także w hebrajskim) traktuje się jako ciąg liter pomiędzy dwiema spacjami. To kryterium nie ma zastosowania w przypadku wielu innych systemów pisma (np. arabskiego, gdzie pseudo-spacje pojawiają się wewnątrz wyrazów; chińskiego, japońskiego, czy wielu pism Azji południowo-wschodniej, gdzie w ogóle nie stosuje się spacji; tybetańskiego, gdzie spację zapisuje się po każdej sylabie, bez względu na długość wyrazu/słowa; podobnie zresztą jak w tekstach wietnamskich zapisywanych z użyciem alfabetu łacińskiego. Szczególnie trudne jest do stosowania w przypadku analizy wypowiedzi ustnych (czy języków nie posiadających w ogóle pisma).

  1. wyraz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-12-22].